Azerbaijani |
has gloss | aze: Xələc dili - Türk dilləri arasında ən son bəlirlənən dil olmuşdur. Əski Türkcənin xüsusiyətlərini ən yaxşı şəkildə qoruduğu iddia edilən Xələccə əski Türk dili Arqucanın davamı sayılır və heyrət veriçi ölçüdə Göktürkcəyə yaxındır. Türkologiyada Xələc dili deyəndə bu dil qəsd edilir. Xələc dilinin kökü sayılan Arquca’nın adı, ilk 759-780lərdə Orta Asya Mani dini mətinlərində geçir. Bir sıra araşdırmaçılara görə 8-11-ci yüzillər arasında Arqular Oğuzlara bağlı Xələc qurubunun qonşuluğunda yaşayırdılar və zamanla onlardan bugünkü adları olan Xələci alıblar. |
lexicalization | aze: Xələc dili |
Breton |
has gloss | bre: Ur yezh altaek eus ar skourr ar yezhoù azerbaidjanek eo ar chalajeg (khalaj), komzet gant tro-dro da 17.000 den en Proviñs ar Chreiz en Iran (1968). |
lexicalization | bre: C'halajeg |
Bulgarian |
has gloss | bul: Халаджският език е тюркски език, говорен предимно в Иран и Афганистан. През 2000 година са преброени около 42 хиляди говорещи халаджски език. Обикновено се класифицира като диалект на туркменския или азербайджанския език поради географското си положение в близост до тези езици. Има обаче черти, които го отличават от останалите тюркски езици. Особености Поради изолираното си положение спрямо другите тюркски езици, халаджският език е запазил някои архаизми: *запазване на три вида гласни по дължина: дълги ( "кръв"), полудълги ( "глава") и кратки ( "кон"). Освен това някои гласни се образуват като падащи дифтонги, например "ръкав", *запазване на начално пратюркско *h, *липса на звуковата промяна *-d- > -y- Тези особености на халаджския език го разграничават от останалите огузски езици. Пример за тези архаизми е думата hadaq, в която са запазени начално *h и междуфонемно *d. В огузските езици думата звучи ayaq. Поради тези черти някои учени смятат халаджите за потомци на аргу-тюрките. |
lexicalization | bul: Халаджки език |
German |
has gloss | deu: Die chaladschische Sprache (oder Chaladsch, Khalaj), Eigenbezeichungen Xələc dili oder Qalayce, ist eine im Iran von etwa 40.000 Menschen gesprochene Turksprache. Sie bildet den Arghu-Zweig dieser Sprachfamilie. |
lexicalization | deu: chaladschische Sprache |
Persian |
has gloss | fas: زبان خَلَجی یکی از زبانهای آلتایی از شاخه ترکی است. |
lexicalization | fas: زبان خلجی |
Finnish |
has gloss | fin: Haladžin kieli on Iranissa asuvien haladžien puhuma turkkilainen kieli. |
lexicalization | fin: Haladzin kieli |
lexicalization | fin: Haladžin kieli |
French |
has gloss | fra: Le khaladj est une langue turque parlée en Iran, à kilomètres au Sud-Ouest de Téhéran, dans 48 villages . La place du khaladj à lintérieur des langues turques peut être représentée ainsi: * oghour: bulgare, avar, tchouvache. ** arghu: khaladj ** turc commun: oghouz, kiptchak, langues sibériennes Le khaladj se serait donc séparé de lensemble linguistique à l'époque du turc commun, avant la fragmentation de celui-ci en langues occidentales, méridionales et nordiques . |
lexicalization | fra: khaladj |
Korean |
has gloss | kor: 칼라지어는 투르크어족에 속하는 언어로, 이란과 아프가니스탄에서 쓰인다. 1968년에 1만7,000명의 사용자가 있었다. |
lexicalization | kor: 칼라지어 |
Macedonian |
has gloss | mkd: Халајски јазик е зборуван во Иран и Авганистан. Припаѓа на групата на турски јазици. Има околу 42.000 зборувачи според попис во 2000 година. |
lexicalization | mkd: Халајски јазик |
Russian |
has gloss | rus: Халаджский язык — тюркский язык, распространён преимущественно в Иране и Афганистане. Число носителей по состоянию на 2000 г. составляет около 42000. В ISO 639-3 используется обозначение «тюрко-халаджский язык» ( ), чтобы отличить данный язык от индоиранского языка, также именуемого «халаджским». |
lexicalization | rus: халаджский язык |
Thai |
has gloss | tha: ภาษาคาลาซ เป็นภาษาที่ใช้พูดในอัฟกานิสถานและอิหร่าน อยู่ในภาษากลุ่มเตอร์กิก มีผู้พูด 42,000 เมื่อ พ.ศ. 2543 สัทวิทยา พยัญชนะ | class="wikitable" style="text-align: center;" |+หน่วยเสียงพยัญชนะ |- !| ! colspan="2" | Labial consonant ! colspan="2" | Alveolar consonant ! colspan="2" | Palatal consonant หรือPostalveolar consonant ! colspan="2" | Velar consonant ! colspan="2" | Uvular consonant ! colspan="2" | Glottal consonant |- !| Stop consonant และ Affricate consonant | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | |- !| Fricative consonant | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | | style="border-right-width: 0;" | || style="border-left-width: 0;" | |... |
lexicalization | tha: ภาษาคาลาซ |
Turkish |
has gloss | tur: Halaçça, İran ve Afganistanda konuşulan bir Türk lehçesidir. 2000 sayımlarına göre 42.107 konuşanı vardır. Günümüzden yaklaşık 25 yıl önce Alman bilimadamı G. Doerferin dikkatleri çekmesiyle o güne kadar dilleri açısından sıradan bir Türk halkı oldukları, Azericenin bir ağzını konuştukları düşünülen Halaçlar ve dilleri Türkdilbilim araştırmalarında önemli bir yere sahip oldu. Buna göre Halaçlar bir Azeri halkı olmadığı gibi dilleri de Azericenin bir ağzı olmayıp Eski Türkçeden de eski özellikler gösteren bir Türk dilidir. |
lexicalization | tur: Halaçça |